TƯỞNG NHỚ THẦY............................. Trần Châu
Dưới ánh trăng suông, trong tư thế bò trườn của loài rắn đêm tôi nhanh nhẹn và âm thầm bò về hướng lều của các Huynh trưởng
Hôm ấy là buổi cắm trại cấp đoàn của kha đoàn Hướng đạo Cư Dleyă, đạo Đăklăk, Đoàn chúng tôi hạ trại qua đêm trong khuôn viên của một trường tiểu học thuộc quận Hoà Bình cách khu Đồi thông và rừng Lao Xao không xa lắm. Sau đêm sinh hoạt lửa trại Huynh trưởng cũng như tất cả các anh em Hướng đạo khác đang đắm chìm trong giấc ngủ miệt mài, ngoại trừ chúng tôi vẫn chưa ngủ vì…còn nhiều việc quan trọng phải làm. Ngoài trời những cơn gió rít đang thổi tới từ cánh rừng Trắc bá Diệp gần đó làm cho những đóm lửa đã tàn trong đống lửa trại bổng như bùng lên để cùng nhảy múa một vũ điệu lửa rừng với những cơn gió chướng. Những đóm lửa lập loè bập bùng dưới ánh trăng khi tỏ khi mờ ấy cùng với tiếng gió rít như tiếng thở qua kẽ răng của những con ma lai rút ruột đang lang thang đi kiếm ăn trong đêm tối mà tôi vẫn thường nghe những người bạn Mường Mán trong khu vực này kể lại đã làm cho khung cảnh nơi đây tăng phần ghê rợn bởi sự ma quái. Thế mà trong hoàn cảnh ấy dù không muốn tôi cũng phải mò ra khỏi căn lều ấm cúng và an toàn của mình để đi làm một nhiệm vụ mà đội trưởng của tôi là Cao Chu Huân đã tin tưởng giao phó.
…bò đến cửa lều của các huynh trưởng, ngóc đầu nghe ngóng, không thấy động tỉnh gì, tôi nhỏm dậy, móc trong túi áo ra một gói giấy nhỏ, bên trong gói giấy là một ít bột màu đỏ mà chúng tôi đã ra lấy từ trái smoke (lựu đạn khói màu mà quân đội thường dùng để xác định địa điểm, khi cháy không có lửa, chỉ có khói) tôi bật diêm châm lửa đốt, chờ cho cái chất bột đỏ ấy ngún khói, tôi vén cửa lều, vội vã đẩy gói giấy ấy vào và nhanh chóng rời khỏi hiện trường. Từ bên trong lều của mình qua cửa lều hé mở, chúng tôi nín thở theo dõi. Trò chơi này do Huân bày ra và đặt tên là " hun muỗi ". Trong " Những thằng Tiểu quỉ " tôi đã giới thiệu về Huân như là một tay xuất sắc, một chiến lược gia đầy kinh nghiệm ít nhất là về lãnh vực…phá làng, hắn đã đọc rất nhiều và bị ảnh hưởng bởi những câu chuyện trinh thám, kinh dị, phiêu lưu thám hiểm ly kỳ của các tác giả Hoàng Hải Thuỷ, Đặng Trần Huân, Sherlock Holmes, Jack London, Kim Dung...v.v..nên trong đầu hắn lúc nào cũng chật ních những trò chơi mới mẻ đầy sáng tạo và dĩ nhiên cũng đầy những…hậu quả không lường.
Sau một lúc theo dõi vẫn không thấy động tĩnh gì, Huân giục tôi thực hiện lại lần nữa. Lần này cũng thế sau những phút chờ đợi lều trại trưởng vẫn im ắng như chưa từng có gì sẩy ra và điều đó đã làm tôi đâm lo, quay qua Huân tôi nói: " Hay là mấy Trưởng hít nhiều khói quá ngộp thở bất tỉnh rồi ?" dường như hắn cũng đang lo lắng nhưng vẫn nói cứng: " Làm gì có chuyện đó, để tao đi kiểm tra.". Lát sau Huân trở lại, bò vào lều vừa cười toe vừa nói:" Không sao, không sao các anh ấy vẫn còn thở " Hắn cho tôi biết vì mấy Trưởng dùng mền trùm kín đầu nên khói không tác dụng. Trong lều chúng tôi lúc đó có bốn đứa, sau khi nhìn lướt qua hai thằng còn lại Huân đã quyết định tự mình đi giải quyết công việc, cầm gói bột trong tay, hắn im lặng mon men trong ánh lửa chập chờn đi về hướng lều Trưởng.
Hắn lúc nào cũng quyết định nhanh chóng và đúng, hai cái thằng còn lại là hai hướng đạo tập tễnh, tân sinh mới ra lò, nhát như thỏ đế, trong cái khung cảnh âm u rờn rợn này, dù có cho mấy cục đường phèn cũng chưa chắc dám mò ra khỏi cái lều này chứ đừng nói chi tới chuyện " hun muỗi " lều trại Trưởng mà những người ngủ trong đó toàn là những nhân vật có cỡ .
Khoảng 5 phút sau Huân trở lại, vội vã chui vào lều rồi nói: " Lần này chắc ăn lắm, đốt xong tao mở mền ra rồi nhét gói bột khói ấy vào trong mền luôn." Chúng tôi hồi hộp chờ đợi, không biết là bao nhiêu phút đã trôi qua thế mà lều của các huynh trưởng vẫn không có động tĩnh gì, có lẽ nóng ruột thằng Huân lại mò ra khỏi lều để đi thám thính, như một con mèo đang rình chuột hắn thận trọng bò từng đoạn mon men đến gần, khi mà khoảng cách giữa hắn với mục tiêu không còn xa lắm, bỗng nhiên tôi nghe có nhiều tiếng động: ạch ạch, ụi ụi…và từ trong lều của các Trưởng những cái đầu, những cái tay trồi lên thụt xuống chổn nhổn dưới tấm tăng bạt rồi tiếng huynh trưởng Trần Đắc Hiền hô hoán trong cơn hốt hoảng: "Cháy…cháy…cháy…" lần lượt sau anh Hiền là trưởng Nguyễn Đức Thông (Thầy Thông dạy Triết) rồi chánh tuần trưởng Nguyễn Hiếu, phó chánh tuần trưởng Phạm Sĩ Nghĩa tất cả họ trong cơn mê sảng cũng đang hốt hoảng, lúng túng cố vượt thoát ra khỏi căn lều đang phủ đầy một màu khói đỏ.Thằng Huân như bị dội ngược trở lại và nhanh như cắt phóng thẳng vào một lớp học để ẩn mình. Trong lều chúng tôi cũng vội vàng nằm xuống mền phủ kín đầu như đang say ngủ. Sự hỗn loạn trước mắt khi nãy đã vượt qúa những gì mà tôi có thể tưởng tượng trước khi tham gia cuộc chơi này và thật sự đang làm tôi lo lắng.
Bên ngoài sau 1 phút yên ắng, các Trưởng dường như đã lấy lại bình tĩnh để có thể đoán biết được việc gì sẩy ra. Trong đêm tối tôi nghe tiếng của anh Hiền dõng dạc: " Cao Chu Huân đâu ? " là giáo sư dạy chúng tôi bộ môn Văn đồng thời cũng là giáo sư hướng dẫn lớp 9/1 ( nhất Quỉ nhì Ma thứ ba Chín một ) và cũng là huynh trưởng, trưởng kha đoàn Cư Dleyă của chúng tôi nên anh biết rõ tính tình từng đứa một do đó cũng không ngạc nhiên khi chỉ trong tích tắc anh đã gọi đích danh thủ phạm, còn ai trồng khoai đất này. Tôi càng " teo buri " hơn khi có ánh đèn pin và tiếng chân bước đến gần lều, tiếng thở hổn hển, đứt quảng giống như những người đang lên cơn suyễn của hai thằng lính mới vì sợ, làm tôi thêm chột dạ còn bụng thì rằng : " Phen này chết chắc." Cửa lều được mở, ánh đèn pin soi lướt vào mặt từng đứa, tiếng nói của anh đã bớt giận dữ: " Huân đâu ?" tôi giả vờ dụi mắt ngơ ngác, chân tay quờ quạng như người vừa tỉnh ngủ (có ngủ đâu mà tỉnh). " Dạ em …em…không biết." Sau khi chắc chắn là không có Huân trong lều anh rọi đèn pin và đi về hướng các lớp học. Không bao lâu sau tôi nghe tiếng thằng Huân oang oang thanh minh thanh nga:" Oan cho em lắm, em có làm gì đâu, em đang ngủ mà…" tiếng anh Hiền: " Ngủ gì mà ngủ ngồi. " nhìn qua cửa lều tôi thấy hắn đi trước về hướng cột cờ còn anh Hiền tay cầm đèn pin đi sau như đang áp tải tù binh. Họ ngồi lại ở đó khá lâu, tôi đoán là anh đang hỏi cung, hi vọng nó không bị tra tấn quá đau để phải khai ra đồng bọn, thở dài tôi nằm xuống trong tư thế đợi chờ.
Khi hai thằng lính mới, vừa bước vào cơn mộng mị bằng những tràng ngáy thoáng nghe như tiếng cưa máy của những người thợ rừng cũng chính là lúc Huân lểu thuể trở về. Vụt chồm dậy tôi hỏi: " Ê! sao rồi…sao rồi ??" giọng buồn buồn Huân trả lời:" Sáng sớm mai tao phải đi, anh đuổi tao về. " với dáng vẻ của kẽ thất trận hắn co ro nằm xuống bên cạnh tôi và bắt đầu rên rỉ về nổi oan khiêng, về sự anh dũng thà chết chứ không kể ra đồng bọn của mình, về sự bất công của loài người, chơi thì chơi chung mà hình phạt thì giờ đây mình hắn gánh chịu….Quay qua hắn tôi vỗ về: " Thôi được rồi, tắt cái đài Sàigòn đi, ngày mai tao sẽ gặp anh Hiền cùng nhận tội với mầy, xin tha thứ, nếu có phải về thì hai đứa cùng về." Như chưa vơi nỗi oan ức hắn vẫn tiếp tục phát thanh, tiếng ca cẩm của hắn hoà lẫn cùng với tiếng cưa máy đều đều của hai thằng lính mới tạo thành giai điệu của một bản giao hưởng trữ tình và cùng trong giai điệu ấy bốn thằng bán trời không mời thiên lôi chúng tôi liệm dần … liệm dần…để đi vào giấc ngủ đầy hồn nhiên giữa đất trời.
Mở mắt ra tôi đã thấy thằng Huân đang khăn gói quả mướp chuẩn bị trình diện anh Hiền để " Qui hồi cố quận " giữ lời hứa tôi theo hắn cùng đi. Khi chúng tôi đến anh cũng chỉ vừa mới thức dậy sau một giấc ngủ có lẽ đầy những muộn phiền, trên nét mặt anh một khuôn mặt về sáng hơi mệt mỏi, xen kẽ với những vết khói đen, dấu tích còn để lại của buổi lửa trại là những vệt màu đỏ có lẽ từ những trái khói đêm qua. Sau khi đeo lên chiếc kính cận dầy cộm màu đen cố hữu anh chỉ cột cờ, chúng tôi đi về phía ấy. Hai đứa tôi ra sức dùng nước miếng bôi trơn cái lưỡi của mình thay phiên nhau năn nỉ, ỉ ôi và không ngần ngại đưa ra những lời hứa danh dự của Hướng đạo từ nay xin chừa, thậm chí chúng tôi chịu vuốt mặt, tay chỉ lên trời thề độc nếu anh yêu cầu. Hình như không thể chịu đựng nỗi cái trò hề đầy tính trẻ con mà hai thằng tôi đang phối hợp từ từng động tác cho đến mỗi nét mặt một cách rất ăn ý đã làm anh phải bật cười để chuyển từ bộ mặt ngầu sang khuôn mặt thân thiện hàng ngày của anh. Thế là thoát nạn, trước khi trở lại đội để chuẩn bị cho buổi lễ chào quốc kỳ buổi sáng, trước mặt anh chúng tôi hứng chí ca bài con cá sống vì nước: " Từ nay 2 đứa em xin cam kết từ bỏ mọi việc xấu, quyết tâm làm lại cuộc đời." tuy biết rằng lời hứa của chúng tôi chẳng khác gì những giọt nước mưa đang rơi trên những chiếc lá môn nhưng trước khi quay về với đội tôi đã kịp nhìn thấy trên môi anh một nụ cười, một nụ cười rất độ lượng của một người thầy, một người anh cả rất yêu thương, sẵn sàng tha thứ và nâng đỡ cho những đứa em thơ dại của mình. Vừa quay lưng đi, chứng nào tật nấy, sau khi cẩn thận nhìn kỹ chung quanh thằng Huân tủm tỉm cười và hỏi nhỏ: " Mầy có nhìn thấy trên mặt anh Đắc Hiền có mấy cái sọc màu đỏ không ? " tôi thật thà gật đầu, nó tiếp: " Nếu hồi tối chơi thêm chút màu vàng thì lát nữa khi làm lễ chào cờ mình khỏi cần kéo cờ….. ặc…ặc. " tôi nhìn nó, cười đồng tình tuy có chút ngao ngán … ặc …ặc.!!!
Hơn tiếng đồng hồ sau chúng tôi chuyển trại đến địa điểm mới đó là một con suối ở Hoà Bình, chúng tôi dựng lều, làm bếp, nấu nướng, ăn uống và chuẩn bị cho trò chơi lớn ở đây " Thuỷ Chiến ".
Con suối cũng tương đối rộng, chảy ngang qua 1 cái cầu trên con đường Hoà Bình – Kim Châu nước róc rách ngang đầu gối, chỗ nào có hục sâu thì nước tới lưng quần, chúng tôi chia làm 2 phe dùng sình ném nhau, trét vào mặt, vào người nhau (tuyệt đối không được dùng đá để ném vì ai cũng biết đá mà ném trúng đầu là hơi bị nhột đó).Tôi còn nhớ trong một mũi tấn công, bên tôi có 3 thằng, phía bên địch chỉ có một mình Phạm văn Lộc trơ trụi với chiếc quần đùi ướt, tuột gần tới bùloon, có lẽ do hăng say chiến đấu nên nó đã rời xa đội hình một mình đi quá sâu vào lòng địch, biết bị lọt vào vòng nguy hiểm Lộc tháo chạy, với những nắm sình to tướng trên tay chúng tôi đuổi tới, dưới nước chạy không được nhanh sợ khó thoát, Lộc nhanh nhẹn nhảy thoắt lên bờ, chúng tôi nạp theo đạn sình bay tới tấp, chạy được vài chục bước thì trước mặt là một đàn bò đang thanh bình gặm cỏ bên bờ suối, chỉ riêng có con bò đực to tướng với đôi sừng cong nhọn và cái bản mặt ngầu của nó không có vẽ gì thanh bình cho lắm, như chiếc xe máy ủi nó húc tới. Phía trước là con bò đực dữ dằn đang tấn công để lấy le với mấy con bò cái, sau lưng là mấy thằng tôi cũng dữ dằn không kém con bò ấy bao nhiêu, hết đường chọn lựa Lộc nhảy qua cái hàng rào kẽm gai bên trái để cố tìm con đường thoát và hắn đã dính ở đó, những mắt kẽm gai bén nhọn đã cắt trên đùi Lộc những vết thương tương đối sâu, máu ra lênh láng.
Đứng trên bờ quan sát toàn cảnh cuộc chơi, anh Đắc Hiền đã mau chóng thấy được tai nạn đó, vội vã đến hiện trường sau khi băng bó sơ cứu vết thương anh đã dùng chiếc xe Honda đam của mình chở Lộc về bệnh viện Tỉnh cách đó trên 10km để chăm sóc vết thương cũng như chích ngừa "uốn ván". Cuối ngày dưới sự chỉ đạo của Huynh trưởng phó đoàn Nguyễn Đức Thông chúng tôi hạ lều thu dọn mọi thứ để trở về chuẩn bị cho những ngày học của tuần tới.
Anh Hiền ơi, là một người Thầy dạy môn Văn với những bài học làm người trong những giờ học ở lớp, là một Huynh trưởng Hướng Đạo với những bài học sống phải biết tôn trọng kỷ luật, phải biết thương yêu , quí trọng và hoà hợp với thiên nhiên trong những giờ học thực tiễn giữa núi rừng, anh đã hình thành trong chúng em những điều cơ bản nhất theo một chiều hướng tốt mà từ đó chúng em có nhiều cơ hội để có thể trở thành một người tử tế cho xã hội. Qua câu chuyện kể hôm nay em muốn nói lên một điều, chỉ trong một ngày cuối tuần, anh đã phải đối diện và giải quyết 2 vấn đề do giới trẻ, những người vốn ham vui nhưng non dạ gây ra, không có gì bắt buộc anh phải đối diện với nó cả, nếu có chăng đó chỉ là lòng tự nguyện trong tinh thần trách nhiệm phụng sự cho xã hội vì sự nghiệp giáo dục thanh thiếu niên. Đôi khi chúng em thầm nghĩ, nếu thời gian ấy anh không dính líu sâu đậm với cái đám thanh thiếu niên chết tiệt chúng em, cuối tuần không cần phải ra rừng cắm trại hay bận rộn vì sinh hoạt, cứ tà tà ở phố dung dăng, dung dẽ, có lẽ anh đã yên bề gia thất từ lâu rồi thì làm gì có chuyện đơn thân lạc bước về vùng Hậu Giang xa xôi ấy, để rồi có một Hậu Giang phải bỏ học nửa chừng đi chăn vịt để kiếm sống, làm gì có một Hương Trầm phải xa nhà đi làm thuê ở mướn để kiếm tiền độ nhật, làm gì có một Trần Đắc Hiền đơn độc mang tấm thân tàn phế vì bệnh tật của mình để cố chống chọi với số phận đầy nghiệt ngã và cuối cùng cũng đành uất nghẹn xuôi tay bỏ lại người thân mà ra đi giữa đất trời sông nước mênh mông ấy.
Anh Hiền ơi! Thầy ơi! càng có tuổi chúng em mới càng hiểu được hết giá trị những gì mà anh đã làm cho thế hệ trẻ các em, cho đến hôm nay chưa chắc có ai trong chúng em đã làm được điều đó cho những đứa con ruột thịt của chính mình. Hôm nay nhớ về anh, không phải chúng em đã nhớ và tiếc nuối những gì thuộc về quá khứ, bởi lẽ hình ảnh và những cống hiến của anh luôn luôn sẽ là tấm gương lớn đối diện trước mặt trong suốt cuộc đời mà từ đó chúng em có thể soi mình để vững vàng đi tới. Hôm nay nhân 21 năm ngày giỗ của anh những tâm tình trang trải trong bài viết này như là một nén nhang được đốt lên từ lòng kính trọng gửi về anh và sẽ giống như những vết sẹo cho đến hôm nay vẫn còn nguyên vẹn trên đùi trái của Phạm văn Lộc, hình ảnh vô vàn yêu mến của Anh, của Thầy sẽ vẫn mới tinh tươm như thuở nào trong lòng của mỗi chúng em và sẽ mãi mãi ngự trị ở đó.Vâng, mãi mãi………!!!
Mịa, đọc cái bài cu Trần Châu viết về chuyện "xông khói" anh Nhím cần cù mà hài vãi.
Trả lờiXóaGià rồi, nên có lẽ cu Trần Châu quên. Địa điểm cắm trại là sân Trường tiểu học Hoà Bình. Trong lều tối hôm ấy có anh Hiền, anh Thông và anh Phúc. Còn Phạm Sỹ Nghĩa, Nguyễn Hiếu, cu Trần Châu ngủ lều anh.
Phạm Sỹ Nghĩa khi đó mới vào Scout - lại vào ngay “Tuần” anh - đồng thời nó học dưới anh một lớp nên nó khiếp anh lắm. Cùng vào Scout với nó là thằng Trị, học chung lớp nó. Sau này thằng Trị lên làm Chánh tuần trưởng.
Thằng Phạm Sỹ Nghĩa khiếp anh là vì lúc nó thi lấy bằng mưu sinh, thì địa điểm thi là khu rừng phía sau nhà anh Hiền (thác Nhà đèn). Anh là thằng giúp nó lấy được cái bằng này.
Chắc các cu Scout còn nhớ, khi thi lấy bằng mưu sinh thoát hiểm, anh Hiền sẽ gọi đến nhà anh ấy, rồi kiểm tra ba lô. Trong ba lô không được phép có bật lửa, diêm, không nồi niêu xoong chảo, chỉ có 1 con dao và đồ ngủ, không tăng lều mền võng.
Sau đó, các cu cứ lủi thủi vác ba lô vào rừng thác Nhà đèn. Vừa đi mắt vừa vểnh lên cụp xuống như mắt chó Nhật để đọc dấu đi đường. Đến chỗ cắm trại, phải dựng trại bằng những vật liệu có sẵn (cành cây, lá), nhóm lửa, nấu nước uống (dùng hai mặt kính đồng hồ làm kính lúp để hội tụ ánh sáng, nồi là lá chuối hoặc lá khoai môn), còn thức ăn là củ rừng, rau rừng.
Chiều hôm sau, anh Hiền vào kiểm tra. Đầu tiên anh ấy hỏi các cu đã đọc được tất cả bao nhiêu dấu đi đường, rồi lấy lửa, nấu nước, luộc khoai môn, khoai mì hay khoai lang cho anh ấy xem (những loại khoai này dưới ven chân thác, người Rhadé trồng rất nhiều, cứ việc... len lén mà nhổ). Nếu tất cả đều ok thì chủ nhật tuần sau, trên ống tay áo bên phải sẽ có thêm cái bằng "mưu sinh thoát hiểm" - là một hình tròn, nền trắng, giữa có ngọn lửa, phía dưới là sợi dây thừng thắt nút thuyền chài.
Hôm trước ngày Phạm Sỹ Nghĩa thi bằng rừng, anh Hiền gọi anh đi cùng anh ấy để đặt dấu đi đường. Đến chiều, anh lẻn vào, để sẵn ở chỗ cắm trại cho thằng Nghĩa cái hai cái kính lúp bé tí, y như mặt đồng hồ, cùng chín, mười củ khoai sọ. Cũng may lúc kiểm tra - theo lời thằng Nghĩa thì anh Hiền không cầm đến cái kính lúp, anh ấy chỉ bảo nó lấy lửa và dĩ nhiên là nó lấy ngon lành.
Trở lại chuyện "xông khói", sau khi anh cắt một khúc trong trái Red smoke ra, gói vào giấy, anh đưa cho nó cùng với bao diêm. Nó bò đi nhưng con bà nó, nó "éo" dám đốt. Lát sau nó bò về, báo là xong rồi.
Chờ mãi không thấy khói, cũng không thấy ai ho hen, anh cắt thêm khúc khói màu nữa, rồi sai Nguyễn Hiếu.
Nguyễn Hiếu đốt, nhưng cũng "éo" dám bỏ vào trong lều, mà nó đặt ngay mí cửa lều. Gió thổi, khói bay ra ngoài hết.
Sôi máu - Tuần trưởng mà! Anh chơi nguyên 1/3 quả Red smoke, lại còn... tán nhuyễn ra cho nó cháy thiệt nhanh, rồi bò vào lều. Thật lòng mà nói, lúc đó anh không hề có ý định "xông khói" anh Hiền, mà chỉ tính xông thằng Lộc "lừa". Nhưng "người gian mắc nạn", anh cứ tưởng cái lều đó là lều thằng Lộc.
Bò vào trong lều, anh giở chăn lên, tối thui, có thấy cái đek gì đâu. Tuy nhiên, anh vẫn cẩn thận vì sợ đốt trúng mặt ai đó thì khốn nạn. Để gói khói màu xuống phía dưới, anh châm lửa rồi bò về lều thật nhanh .
Khúc đằng sau thì đúng y như cu Trần Châu kể. Lúc anh Hiền, anh Thông chui ra, cu Nghĩa, cu Hiếu, cu Châu vì đã nằm sẵn trong lều, nên giả bộ ngủ. Anh ngồi ngay cửa lều để quan sát thành tích nên không chui kịp.
Thế nên anh đành phi vào trong một lớp học. Con bà nó, tối thui, anh rờ thấy một cái bàn nên anh leo lên. Ai dè đó là cái bàn để học cụ, chiều dài chỉ khoảng 80cm. Nằm sao được.
Đọc nhận xét trên,gợi nhớ đến một thằng bạn có trí nhớ phi thường,có tái ăn nói, kể chuyện và là một tay phá như ...quỉ, chỉ có tay này mới có thể nhớ như in những sự việc như vậy. nó mai danh ẫn tích lâu rồi?nhưng anh em còn nhớ nó,sao mà nó tài đến vậy?có phải H đó không?
Trả lờiXóaHuân phải không Huân ?
Trả lờiXóaNếu đúng là Huân mình vẫn tiếp ủng hộ Huân như là 1 tuần trưởng đầy năng lực và sáng tạo, để tiếp tục phá làng. Quảng đời đã qua của chúng ta chỉ có y' nghĩa khi nó được làm nên bỡi những kỷ niệm như thế.